Cinsel Terapi Nedir?
Neden bazı insanlar cinsel anlamda mutsuzken diğerleri mutludur? Neden birileri için cinsellik güzel ve haz alınan bir eylemken diğerleri için adeta bir işkencedir? Neden iki insandan biri cinselliği yaşarken korku ve kaygı hisseder, diğeri huzurlu ve güvendedir. Neden bazı çiftler birçok konuda anlaşamadığı halde sırf, iyi bir cinsel hayatları olduğu için birlikteliklerini sürdürebilirken, cinsellik dışında her konuda uyumlu olduğunu söyleyenler boşanmanın eşiğine gelir? Sadece birkaçını saydığımız bütün bu sorular bize insanlar için cinselliğin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Nasıl ki bütün diğer bedensel ve ruhsal fonksiyonlarda sağlık sorunları oluyorsa cinsel sağlıkta da sorunlar olabilir. Cinsel sağlık sorunları da diğerleri gibi uygun tedavi yöntemleriyle iyileştirilebilir.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre bütün insanların bedensel ve ruhsal mutluluğunun önemli bir bileşeni sağlıklı bir cinsel hayattır. Herhangi bir nedenle cinsel sağlığı bozulan, bundan dolayı mutsuz olan kişilere, bu alanda eğitim almış, uzmanlarca verilen profesyonel desteğe cinsel terapi denir. Cinsel terapi, bireylerin cinsel hayatlarındaki duygusal ve davranışsal sorunlarının çözümünü, cinsel ve ruh sağlıklarının korunup geliştirilmesini sağlayan teknikleri içerir.
Cinsel bir sorunu olduğunu düşünen kişiler, terapiye partnerleriyle ya da tek başına katılabilirler. Terapi odasında danışanların yaşadıkları sorunlar, bunların yarattığı duygular, hisler ifade edilir. Cinsel sorunla ilgili neler yapıldığı, geçmiş çözüm denemeleri, eğer bir çift ilişkisi varsa bu ilişkide yarattığı sıkıntılar tüm açıklığıyla konuşulur. Terapi odasında hiçbir şekilde cinsellik içeren bir fiziksel temas ya da cinsel birleşme olması söz konusu değildir. Cinsel terapi yalnızca karşılıklı konuşma, resim, video ve grafikler üzerinden ilerleyen eğitsel bir süreçtir.
Cinsel sorunlar birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bazıları organik kökenli, bazıları psikolojik kökenlidir. Bazılarında ise neden her ikisi birden olabilir. Bu nedenle, sorunun nedeni tedaviyi hangi uzmanın yapacağını belirler. Cinsel sorun organik veya biyolojik bir nedene bağlı ise, tedavisi ilaç veya diğer tıbbi yöntemlerle yapılır. Böyle durumlarda bir kadın doğum uzmanı, üroloji uzmanı ya da psikiyatriste gitmelidir. Eğer sorun psikolojik nedenlere bağlı ise ya da organik bir sorun sonrası gelişmişse, uygun çözüm bir cinsel terapiste gitmektir.
İnsan psiko-seksüel bir canlıdır. Yani cinsel tepkileri, duygu ve düşüncelerden, sosyal koşullardan, geçmiş deneyimlerinden ve partner ilişkisinden fazlasıyla etkilenir. İnsan cinselliği sadece cinsel organlarla ve üreme fonksiyonuyla sınırlı değildir. Cinsellikle ilgili yerleşik inançlar, toplumsal, ahlaki ve dini değerler, çocukluk yaşantıları, anne-baba ilişkisi, kişilik özellikleri, partner ilişkisinin niteliği ve partnerin tutumu, uygun olmayan koşullar gibi birçok neden cinsel sorunlara yol açabilir. Dolayısıyla bütün bu özelliklerin göz ardı edildiği mekanik tedaviler eksik ve yetersizdir ve aynı sorun farklı şekillerde tekrar tekrar ortaya çıkabilir. Bir tür yeniden öğrenme olarak da tanımlanabilen cinsel terapi, bütün bu hatalı öğrenmeler sonucu ortaya çıkan cinsel sorunun, doğru tutum ve davranışlarla yer değiştirmesi, eksik ve hatalı olanların düzeltilmesidir.
Cinsel terapi, bu alanda eğitim görmüş uzmanlar tarafından yapılır. Cinsel terapist olmak için, psikoloji, psikolojik rehberlik ve danışmanlık alanlarının birinden mezun olmak veya psikiyatri, üroloji, kadın doğum uzmanlığı alanlarında tıp doktoru olmak gerekir. Bunun üstüne alınan en az 240 saatlik cinsel terapi eğitimi ve süpervizyondan sonra cinsel terapist olunur. Cinsel terapist kendi meslek grubunun etik kurallarına sıkı sıkıya bağlıdır. Ayrıca açık görüşlü, cinselliğe olumlu ve tarafsız bir gözle bakabilen, kimseyi yargılamayan, esnek ve hoşgörülü, karşısındaki kişilere güven veren biri olmalıdır. Cinsel terapist, gizlilik ve mahremiyet kurallarına önem verir, seansta konuşulan hiçbir şeyi kesinlikle üçüncü kişilerle paylaşmaz, danışanını utandıracak, suçlu hissettirecek bir tutum takınmaz. İlgili, anlayışlı ve şefkatli bir tavır sergiler.
Cinsel terapinin süresi sorunun niteliğine bağlı olmakla birlikte, diğer terapilere göre daha kısadır. Bazen temel bilgilerin verildiği birkaç seans bile yeterli olabilir. Genellikle süresi 45 dakika ile 1 saat arasında değişen 10-12 seans yeterli olur. Zamanın kullanımına ve görüşme sıklığına bağlı olarak 2 hafta ile 3-4 ay arasında sürebilir. Çok nadir de olsa dinamik vaka dediğimiz, sorunun kökeninin çocukluk yaşantılarına bağlı olduğu bazı durumlarda bu süreç beklenenden daha uzun sürebilir.
Bazen ilişki sorunları cinsel sorunlara, cinsel sorunlar da ilişki sorunlarına yol açabilir ya da dönüşümlü olarak birbirini tetikleyebilir. Böyle durumlarda hangisinin öncelikli ve temel sorun olduğunu doğru tespit etmek ve oradan başlamak gerekir. Başarılı bir cinsel terapinin olmazsa olmaz koşulu iyi ve uyumlu bir çift ilişkisidir. Sürekli kavga eden, boşanma noktasına gelmiş çiftlerin cinsel terapiden önce bir evlilik ve çift terapistinden profesyonel destek alması, duygusal yakınlık sağlandıktan sonra cinsel terapiye başlaması daha uygun olur.