Cinsel terapistin aldığı eğitim ve terapi yaklaşımına göre bazı farklılıklar olsa da, bütün cinsel terapide yaklaşımları temel olarak birbirine benzer. Hepsinde ortak amaç danışanların mutlu ve tatmin edici bir cinsel yaşama sahip olmalarını sağlamak, bunu engelleyen sorunun ortadan kaldırılması, işlevsiz düşünce ve davranışların doğru ve işlevsel olanlarla yer değiştirilmesidir. Cinsel terapi iki bölümden oluşur: Terapi oturumları yani seanslarda konuşulanlar ve evde yapılanlar. Evde yapılanlara, ev ödevi, alıştırma, egzersiz, aşk oyunları gibi değişik isimler verilir. Asıl iyileştirici olan ve değişimi sağlayan bu aşk oyunlarıdır. Cinsel eğitimden sonra geçilen bu aşamada erotik ortamın yaratılması, duyulara odaklanma, sıralı sevişme gibi tekniklerle, olumlu duyguların yeniden canlanması, erotik hazzın artırılması, sağlanır. Erkek ve kadında cinsel sorunun niteliğine uygun olarak sıkma, dur-başla, indir-kaldır, parmak oyunları, eşli mastürbasyon, kamasutra, tantra gibi özel teknikler kullanılabilir.

Cinsel terapinin temel ilkeleri, gizlilik, karşılıklı güven, etik ve mesleki kurallara bağlılık, danışanlara zarar vermeme, onların ahlaki, dini, toplumsal değerlerine saygı, yargısız ve koşulsuz kabuldür. Özellikle çiftlerle çalışırken taraf tutmamak, adil olmak çok önemlidir. Yaşanan sorunun eşlerden yalnızca birine ait olmadığı her ikisinin ortak sorunu olduğu ve işbirliği içinde birlikte aşacakları sık sık belirtilir.

Daha ilk görüşmeden itibaren danışanların sorunlarını rahatlıkla anlatabilecekleri güvenli bir ortamın oluşması gerekir. Eğer bireysel çalışılacaksa doğrudan cinsel öykü alınabilir. Çiftlerle çalışırken cinsel öykü ve yaşam öyküsü için bireysel görüşmeler yapılır. Bu görüşmelerde danışanların ilk günden itibaren nasıl bir cinsel hayatları olduğu, geçmiş cinsel deneyimleri, cinselliğe karşı bakış açıları, varsa çocukluk travmaları, ebeveynlerinin cinsellikle ilgili söz ve tutumları, geçmiş tedavi arayışları, kullandıkları ilaçlar, geçirdikleri hastalıklar, yaşadıkları soruna yaklaşımları, çevresel koşullar gibi birçok konu detaylı bir şekilde öğrenilir.

Bu görüşmelerden sonra terapist sorunun nedenleri ve çözüm yolunu açıklayan bir formülasyon diğer adıyla yol haritası oluşturduktan sonra bunu danışanlarına sunar. Bu yol haritası danışanlar tarafından onaylandıktan sonra cinsel terapiye başlanır. Geçmişteki başarısız denemelerin tekrarını önlemek, ilişki kaygısını azaltmak, partnerini ve alternatif doyum yollarını keşfetmek için hazır olununcaya kadar uymak üzere cinsel ilişki yasağı konur. Bu süre içinde çiftin birbirlerine karşı duygusal yakınlıklarının artması ve yeniden sevgili olmaya dönük romantik adımlar atması istenir. Cinsel terapinin başarısı açısından bu yakınlık oldukça önemlidir

Cinsel terapi uygulamaları genel olarak birbirine benzeyen birkaç temel teknik etrafında toplanır. Her teknik, her duruma uymayabilir. Sorunun niteliğine göre bir veya birden fazlasına ihtiyaç duyulabilir. Bu nedenle cinsel terapistin katı bir kuramı uygulamak yerine, esnek ve bütüncül bir yaklaşım içinde olması başarı şansını artırır.

Cinsel terapilerin tarihsel gelişimini, cinsel işlev bozukluklarına yaklaşım ve tedavi şekillerine, alınan sonuçlara ve sorunun nedenlerine bakış açılarına göre üç döneme ayırabiliriz.

1-Geleneksel cinsel terapi: Bu dönemde tedavide psikanalitik yöntemler kullanıldı. Cinsel sorunların çocukluk dönemindeki ebeveyn-çocuk ilişkisindeki gelişimsel aksamalardan kaynaklandığı, bunların anlaşılmasıyla çözülebileceği düşünüldü.

2-Masters ve Johnson dönemi: Bu dönemde tedavide cinsel işlev bozukluklarının türüne göre özgül teknikler kullanıldı. Cinsel sorunun dış belirtilerini giderme yoluna gidildi. Tedavinin odağında sorunlu çift ve çiftin ilişkileri yer aldı. Uygulamalı bedensel cinsel terapi bu dönemde ortaya çıkmıştır. Bütün san davranışlarının öğrenilmiş, sonradan edinilmiş davranışlar olduğu ve tıpkı öğrenildikleri gibi “unutulup” bir yana da atılabilecekleri varsayımından hareket edildi. Genellikle kısa süreli olan bu terapilerde insani boyut ve duygulara daha az önem verildi.

3-Modern Cinsel Terapi: Cinsel terapistlerin yalnızca cinsel sorunlarla ilgilenmelerinin yeterli olmadığı görüldü. Terapistlerin bireysel psikoterapi ve aile terapileri konularında da deneyimli olmaları gerektiği anlaşıldı. Multidisipliner yaklaşım önem kazandı, üroloji, jinekoloji, psikiyatri, nöroloji, halk sağlığı, endokrinoloji gibi farklı disiplinlerin ortak sorumluğu vurgulandı. Tedavinin odağına, duruma göre birey ya da çift kondu: Çiftin cinsellik dışındaki ilişkilerinin de tedavideki önemi fark edildi.

Cinsel terapiler, uygulanan tekniklere göre sınıflandırılabilir. Bu şekilde 5 başlık altında toplanır.

1-Davranışçı teknikler. Sorun yaratan ve işlevsel olmayan davranışların yeniden öğrenme yoluyla işlevsel olanlarla değiştirilmesidir. Bu tekniklerden bazıları şöyledir:

-Cinsel yanıtı anlamak için cinsel eğitim ve cinsel bilgilendirme konularını da içeren cinsel eğitim,

-Performans kaygısını azaltmak, partnerin cinsel istek ve beklentileri öğrenmeye yönelik aşk oyunları, cinsel birleşme dışındaki cinselliğe odaklanmak, iletişimi artırmak için duyumsal keşif,

-Kendi cinselliğini öğrenmek ve kaygıyı azaltmak için mastürbasyon egzersizleri,

-Kaygının azaltılması için nefes, gevşeme ve rahatlama egzersizleri,

-Erken boşalmayı önlemek  için dur-başla ve sıkma gibi teknikler.

2-Bilişsel teknikler: Cinsellikle ilgili yanlış inanışlar ve mitlerin düzeltilmesi, cinsel eğitim, biblioterapi de denilen kitap ve videolarla cinsellik algısının değiştirilmesini içerir. Bilişsel teknikler arasında şunlar vardır:

-Zihni meşgul eden düşünceleri uzaklaştırmak, cinsel haz ve yakınlığa odaklanmak için duyumsal keşif veya zihinsel odaklanma,

-Sistematik duyarsızlaştırma tekniği, maruz bırakma,

-Anksiyetenin azaltılması için düşüncenin durdurulması veya dikkatin başka yöne çevrilmesi,

-Cinsellikle ilgili düşünce ve tutumların yeniden uyarlanması.

3-Çift terapisi teknikleri: Çift ilişkisindeki genel sorunların cinsel sorunları oluşturduğunu, bunlar düzeldiğinde cinsel sorunların da düzeleceğini savurur. Bu teknikte şu konular üstünde durulur:

-Duygusal ilişkilerde altta yatan işlevsizliği tanımak için çiftlerin iletişimine yardım edilmesi ve iletişimin artırılması,

-Yakınlığın artırılması, -Çatışmaların çözümü, -İlişkideki diğer sorunlu konuların çözümü.

4-Bireysel psikoterapi teknikleri: Bu yaklaşımda, birey cinsel terapinin merkezindedir. Ondaki olumlu değişimlerin cinsel sorunları da çözeceği anlayışı hakimdir. Bu tekniklerin arasında şunlar bulunur:

-Cinsellikle ilgili kendilik tasarımının değişimi, -Cinsellik ve yakınlık ile ilgili ikili duyguların çözülmesi,

-Psikolojik telkin, -Eşle ilgili duyguların anlaşılması, -Empati, -varsa depresyon veya diğer psikolojik sorunların tedavisi,

-Özgüveni artırıcı ego desteği uygulamaları.

5-Diğer teknikler: Sayılan tekniklerin dışında kalanlardır. Bu tekniklerden bazıları şöyledir:

-Cinsel öykü yazma tekniği, -Bibliyoterapi yani danışana yararlı olabilecek kitap, cd vb. önerme,

-Flört dönemini yeniden yaşama, -Atılganlık eğitimi, -Fantezileri konuşma, paylaşma.